|
Helenium "Little Orange" een "geschenk van de tuin"
|
Het is een erg boeiende bezigheid om zelfs in
je eigen tuin naar nieuwe planten te
zoeken en ze daar vervolgens ook te ontdekken.
Vanuit liefde, interesse en fascinatie voor de natuur,
in combinatie met een soort plantaardig
jachtinstinct, wordt door ons ijverig gezocht
naar datgeen wat mogelijk nog niet bestaat.
We vinden interessante afwijkingen die we na gebleken
geschiktheid aan het bestaande assortiment mogen toevoegen.
Werken aan eigen selecties voorziet in een behoefte.
Is het niet onze eigen kwekersdrang en verzameldrift,
dan is wel het de vraag van onze bezoekers naar iets nieuws.
Het valt dan op dat die term "nieuw" vaak samen valt met
"verbetering". Dit komt in feite maar zelden voor omdat één
of meerdere goede eigenschappen van het uitgangsmateriaal
soms niet meer terug te vinden zijn in de nieuwe selectie.
Verbetering lijkt dan niets meer dan een reclameleus
waarbij aangeprezen hoge verwachtingen niet worden waargemaakt.
We spreken dan ook liever van andere eigenschappen
waarbij we nieuwe planten meer zien als
een welkome aanvulling op het assortiment.
Er zijn in feite 2 manieren om te werken aan eigen selecties.
Je kunt naar planten gaan zoeken of je kunt ze gaan maken.
De laatste methode wordt veelvuldig toegepast en
blijkt een heel vakgebied onder de naam plantveredeling.
Via gecontroleerde bestuiving is het mogelijk
om het selectiewerk meer te sturen.
Sinds DNA structuren worden blootgelegd, krijgen
we te maken met gemanipuleerde planten.
Ze worden radioactief bestraald,
in de magnetron of op benzine gezet, alles
is mogelijk maar het is niet ons ding.
De natuurvriendelijke selectiemethodes en opvattingen
van Karl Foerster en Ernßt Pagels spreken ons echter zeer aan.
Foerster maakte uitgebreide studies van het bestaande
assortiment waarbij slechtere of ongewenste eigenschappen als "fouten"
werden aangemerkt. Hierdoor onstonden als vanzelf
selectiecriteria waaraan gewerkt diende te worden.
Het ideaalbeeld dat Foerster van een bepaalde plant
had, was daarbij natuurlijk heel persoonlijk.
Zaden van planten die al heel aardig aan
de gewenste eigenschappen voldeden, werden
verzameld en uitgezaaid op een selectiebed
waarna nieuwe planten werden "uitgelezen".
Ook Pagels volgde als leerling van
Foerster deze methode van selecteren.
Pagels maakte geen nieuwe planten maar zocht
ernaar en noemde zijn vondsten een "geschenk van de tuin".
Ook wij zoeken in de tuin naar al het moois wat de natuur
ons aanlevert. Het geeft ons veel voldoening.
Hieronder vindt u een overzicht van onze
"welkome aanvullingen" op het assortiment.
Achter de naam staat het jaar waarin we de plant gevonden
hebben en is dus niet de datum van invoering.
Deze valt vaak veel later door een verdere
beoordeling plus het maken van voorraad.
Als u op de kleine foto klikt, opent een nieuw
scherm met daarop één of meerdere grote afbeeldingen.
|
Helenium "Little Orange" (2007)
Hadden we 3 Miscanthus "Kleine Fontäne" planten in een driehoek uitgeplant. Een jaar later
stond een Helenium zaailing hier middenin. Links van het gras stond Helenium
"Two-Faced-Fan" en rechts "Kleiner Fuchs". Niet dat het erg belangrijk is want de bijen die
hier het bestuivingswerk verrichten, vliegen in een cirkel van 3 km rond hun kast. De bloemkleur
heeft veel van "Kupferziegel", een rode dakpannen baksteenkleur met een hoog oranje gehalte.
In Helenium zochten we naar een tweetal eigenschappen. Een oranje gekleurde maar vooral een
lage. "Litte Orange" voorziet erg goed in de beide gewenste eigenschappen. Het oranje zou
mogelijk nog helderder kunnen en het bloemformaat misschien groter maar het oranje is wel heel
fraai en levendig en een grotere bloem had vast niet gepast bij het lage formaat. Hebben we dus
toch een eerste klas Helenium die bovendien zo af en toe een geel bloemetje tevoorschijn tovert.
De half gele bloemen zijn echter wel heel bijzonder!
|
|
Miscanthus sinensis "Pagels" (2003)
In onze zoektocht naar afwijkende Miscanthus vormen, bleef ook deze over op het proefveld.
In feite waren we vrij snel onder de indruk van deze Miscanthus die meteen opviel door het
vrij korte en brede, opvallend lichtgroene blad en het kleine formaat. Aanvankelijk hadden we
het idee dat we bij het zoeken naar een kleine Miscanthus vooral moesten selecteren op erg
smal loof. Deze theorie kon met deze zaailing meteen overboord. Miscanthus "Pagels" groeit
uit tot een zeer stevige compacte bolvorm van lichtgroen loof waar de blonde pluimpjes
rijkelijk en heel netjes over verdeeld worden, net een Biedermeier Miscanthus. Op afstand
heeft het een beetje de kleurwerking en het effect van de bonte Miscanthus oligostachys maar
dan zonder het woekergedrag. Graag wilde we deze naar Ernßt Pagels vernoemen maar Karl
Partsch was ons voor gebruikte zijn naam voor een eigen selectie. Een aantal bekenden van
Pagels dachten meer aan een enorme Miscanthus om hem en zijn levenswerk te gedenken maar
de kracht zit hem nou juist in deze afmeting en uitstraling!
|
|
Helenium "Red Velvet" (2007)
Ondanks de groeiende belangstelling voor het toepassen van allerlei warme kleurtjes
in de tuin, blijft de vraag naar vooral rode Heleniums groter en moeten we daar dus
altijd veel meer van op voorraad hebben. Helaas blijken vooral rode Heleniums veel
minder groeikrachtig dan de gele soorten welke het dichst bij de onverwoestbare
wildvorm staan. Zochten we dus al een hele poos naar een goede rode Helenium als
vervanging van de donker robijn rode "Rubinkuppel" die met haar trage groei de altijd
grote vraag maar amper kon bijbenen. Op een dag vonden we een zaailing die al
meteen vanaf het begin opviel door een intens gloeiende donker fluweelrode tint.
Nadat we deze hadden uitgeplant op een selectiebedje, kregen we ook meer zicht
op de uitmuntende tuineigenschappen. Helenium "Red Velvet" maakt net als de
uitstekende Helenium "Rauchtopas" minder rozetten aan wat we inmiddels als zeer
positief beoordelen omdat dit altijd zeer krachtige en gezonde rozetten oplevert met
dikke vlezige wortels. Dit in tegensteling tot veel Heleniums die na jaren vaststaan zeer
veel kleine en zwakke scheutjes maken. De krachtige rozetten van "Red Velvet" groeien
met dikke en stevige stelen uit tot een hoogte van 120 tot maximaal 160 cm met gezond
donkergroen blad. De bloemkleur is intens donker fluweelrood dat amper verbloeit waarbij
bovendien de gloeiende fluweelkleur opvallend lang behouden blijft. Bloemen op een vaasje staan
zeker 2 weken! Met Helenium "Red Velvet" hebben we een zeer waardevolle aanvulling
gevonden binnen de hogere rode Helenium types en we kunnen haar van harte aanbevelen
als een een uitstekende vervanging voor de zwakker groeiende Helenium "Rubinkuppel"!
|
|
Rodgersia "Red Admiral" (2007)
Als kweker heb je de neiging om over de jaren bepaalde periodes plantengeslachten of soorten
te verzamelen. Je leert dat er "snelle planten" zijn, soorten die snel krachtig uitgroeien tot imposante
tuinbewoners en dan even snel weer van het tuintoneel verdwenen zijn. Na jaren vind je dan nog
een half vergaan label. Maar er zijn ook planten die tergend langzaam groeien en toch na veel
jaren een zeer indrukwekkend schouwspel in de border laten zien. Het zijn die planten waar we
nog van kunnen genieten als het label al lang vergaan is. Deze zeer betrouwbare tuinjuwelen kom
je niet vaak tegen op doorsnee bloemenmarkten. Als je ze al ziet, laten de meeste tuinlieden het
links liggen omdat wat in het potje zit vaak alles behalve de schoonheidsprijs verdient. Als ze het
in hun ogen absurde prijskaartje zien, zakt het enthousiastme helemaal naar een absoluut dieptepunt.
Toch zijn deze planten het aanschaffen meer dan waard daar ze vaak een leven lang plezier verschaffen.
Rodgersia is zo'n één traag groeiende plant die meestal wel het label royaal overleeft. Over de jaren
hebben we al heel wat verschillende soorten en cultivars verzameld en inmiddels staan er meer dan 55
verschillende in de tuin. Ze doen het in de schaduw maar ook wel in de zon als er voldoende vocht
voorhanden is. Op gortdroge grond gaan ze net niet dood en maken een lange vlezige wortel de diepte
in op zoek naar water. Op goede grond presteren ze echter veel beter waar ze na jaren uitgroeien
tot zeer imposante tuinjuwelen. Ze zijn zeker zo betrouwbaar als de onverwoestbare Hosta's maar
de Rodgersia's hebben als groot voordeel dat de slakken het absoluut niet lusten.
Ooit hebben we van Rodgersia "Ideal" het zaad verzameld en uitgezaaid wat ons
uiteindelijk bijna 50 prima planten opleverde die we na jaren beoordelen en selecteren hebben gereduceerd
tot 3 uitmuntende exemplaren waar we mee verder gaan. "Red Admiral" is één van die 3 en we hebben deze
vooral geselecteerd vanwege het donker roodbruin uitlopende blad. Dat zien we wel vaker maar deze
rode admiraal houdt die mooie donkere kleur beduidend langer vast dan wat we tot nu toe bij alle andere
Rodgersia's gezien hebben. De bloeiwijze is lang en slank met een goede rode tint. Er zijn maar een paar
selecties met rodere bloemen maar die missen de schitterende bladkleur van onze "Red Admiral". Zeer aan
te bevelen maar helaas ook altijd zeer beperkt op voorraad!
|
|
Sanguisorba officinalis "Tall Tanna" (2007)
Inmiddels vormen ze één van de standaard ingrediënten binnen de "Dutch Wave" tuinstijl.
Massa's donkerpaarse bloemknotsjes die zich luchtig door de buurplanten weven. Samen
met onder andere Heleniums, Asters, Persicaria's en diverse siergrassen staan ze garant
voor succes. Sanguisorba "Tanna" is veelal voor toepassing in dit soort beplantingen te laag
en de gewone officinalis te slap met weinig bloei. Onze zaailing maakt een geweldige massa
donker roodpaarse bloemknotsen en zit met de hoogte juist tussen "Tanna" en Sanguisorba
officinalis in. Een zeer bruikbare plant waarbij de naam "Tall Tanna" de lading volledig dekt.
|
|
Helenium "Fancy Fan" (2006)
Karl Foerster selecteerde bijna 70 Heleniums waarbij hij vooral lette op aaneengesloten
bloemblaadjes en schotelvormige bloemen. Geen hangende bloemblaadjes dus en zeker
geen "spleetjes tussen de tanden". Toch komt het laatste bij Helenium zaailingen vaak
voor waarbij vooral opgerolde bloemblaadjes voor de mooiste spleetjes zorgen. "Loysder
Wieck" van Paul Wilmink is hier een mooi voorbeeld van. De eerste reeks zaailingen op
ons proefbed had ook een exemplaar met deels opgerolde donkergele bloemblaadjes met een
rode onderzijde. Van enige afstand hebben de forse bloemen de kleur van rijpe perzikken.
Helenium "Fancy Fan" maakt dikke stevige stelen, is goed winterhard en een sterke groeier.
|
|
Miscanthus sinensis "Issa" (2003)
Op ons proefveldje waar we zochten naar afwijkende Miscanthus vormen, viel deze
vooral op door de schuine hoek waarmee de nieuwe scheuten de grond uit kwamen.
Nota bene vlak naast een Miscanthus met loodrecht ontspruitende stengels,
zagen we bij deze de neuzen onder een hoek van bijna 45 graden verschijnen!
Na verloop van jaren ontpopte deze Miscanthus zich steeds meer als een zeer
bruikbare tuinplant met een aantal zeer bijzondere eigenschappen. De fraaie verhouding
in hoogte tussen bladtoef en pluimen is vrijwel uniek en slechts een goede geselecteerde Miscanthus
transmorrisonensis laat deze mooie verhouding zien waarbij de pluimen zeer hoog boven de bladmassa staan.
De meeste Miscanthus cultivars zakken na enige jaren in elkaar waarbij de mooie verhouding tussen
blad en pluimenen ver te zoeken is. Hier komt onze uitspraak vandaan dat een mooie Miscanthus
vaak vooral een jonge Miscanthus betreft! Er zijn maar weinig cv's die echt mooi blijven en héél weinig die beter
gaan presteren naarmate ze ouder worden. Onze "Issa" zit ergens tussen deze twee laatst genoemde typen in
en blijft ook na vele jaren zeer aantrekkelijk, stevig en aardig compact in een mooie vaasvorm
met een bladtoef van kort loof waar de ijle pluimen zeer hoog boven staan. Zonder meer een absolute aanrader!
Vernoemd naar de Ghanese tuinman, vriend en verzorger van Ernßt Pagels.
|
|
Podophyllum "Chocolate Star" (2008)
Zeer betrouwbare imposante schaduwplanten vormen voor veel kwekers en tuinliefhebbers het absolute
neusje van de zalm. Daarop vormen wij zeker geen uitzondering al verbazen we ons vaak dat deze
meestal traaggroeiende schoonheden nog altijd maar weinig verkocht worden. Sowieso lopen schaduwplanten
niet hard terwijl er toch veel tuinen zijn waar op z'n minst een klein deel het moet stellen met weinig of geen
zonlicht. Schijnbaar zien niet veel tuinliefhebbers dat ze hier een geweldige mogelijkheid hebben om een
ingetogen schaduwtuin te creëren waarin niet bloemen maar bladvormen zorgen voor een subtiele sierwaarde van een
geheel andere orde. Vooral als er wat humus en vocht voorhanden is zijn er legio mogelijkheden voor een klein
paradijsje. Dan is het echter nog wel even zoeken naar die mooie plantaardige bouwstenen.
In 2008 zagen we bij de helaas inmiddels gesloten kwekerij Ploeger de Bilt een Podophyllum pleianthum op de
voorraadlijst staan. Een rit naar De Bilt was snel gemaakt en naast wat andere planten van ons wensenlijstje kregen
we ook de Podophyllum mee, een dikke plant in een fikse 2,5 literpot. Dat Ploeger de Bilt niet meer is, zal dan ook
zeker niet aan de kwaliteit van het geleverde materiaal gelegen hebben! Het jaar daarop was onze verrassing bijzonder
groot toen we deze in het voorjaar boven zagen komen in een glimmende donkerbuine tint, precies de kleur van pure
chocoldade! Na wat speurwerk kwamen we tot de conclusie dat dit geen zuivere pleianthum kon zijn maar zo goed als
zeker een kruising met Podophyllum delavayi. Dit juweeltje van Ploeger verdiende het zonder meer om door ons
ingevoerd te worden. De mooie toepasselijke naam kregen we van Anneke Gebert, een zeer creatieve kennis en
gedreven keramiste uit Ommelanderwijk.
De eerste jaren groeien deze planten polvormig maar sturen al wel wortels in het rond. Na wat jaren vaststaan komen
ze dan in het voorjaar her en der als donker chocoladekleurige parapluutjes de grond uit. Alleen al vanwege de
schoonheid zou je het geen woekeren mogen noemen. Voor ons is het de mogelijkheid om deze "Chocolate Star" te
vermeerderen. De bloeistengel splitst zich bovenin in een groot én een tegenover staand kleiner blad waarbij de bloemen
bijna onder het grote blad hangen. De bloeiwijze is een trosje bloemen met hangende donker paarsrode lintbloemen en gaat
dus net als bij Podophyllum pleianthum én ook P. delavayi feitelijk vrijwel geheel onder het blad verscholen. De bloemen
worden gevolgd door een bundeltje pruimachtige vruchten die helaas geen zaad zetten omdat het vliegje dat voor de bestuiving
moet zorgen hier niet voorkomt. Slechts zo af en toe zullen we wat exemplaren van deze uiterst verleidelijke "chocolade ster"
in de verkoop hebben!
|
|
Veronicastrum virginicum "Pink Fascination" (2008)
Veronicastrum "Fascination" is ooit gevonden in de "Tuinen van Ton ter Linden" in Ruinen.
Een plant van grote klasse, imposant en opvallend in de grote border van Ton waar je in
het voorjaar nog de 4 weidepaaltjes met het daarop gespijkerde stuk betongaas kon zien
waar "Fascination" later in het seizoen doorheen kon groeien. Deze steun heeft een volwassen
exemplaar zeker nodig want de plant weet wel van breed uithangen. Hier in onze tuin vonden
we een zaailing op enige afstand van "Fascination" en na wat jaren bleek dit een leuke aanvulling
binnen het Veronicastrum assortiment. De topper van Ton heeft hier een wat kleiner maar ook
steviger zusje gekregen in een licht helderroze tint met eveneens wat van die bijzondere
bandvorming. Heeft ze van ons dus een lintje en een naam gekregen!
|
|
Helenium "Tess" (2012)
Veel Heleniums hebben de hoofdbloei in de maand augustus wat natuurlijk een geweldige
bloemenzee oplevert. Dan missen we toch jammerlijk de combinatie met het enorme
aanbod herfstasters want deze beginnen meestal pas vanaf half september. Vooral de
meer paarse tinten leveren schitterende combinaties op met rode en bonte Helenuims.
Al heel lang waren we dus op zoek naar een Helenium die zich een maand later op
haar mooist laat zien. Via onze "Tess" is de wens voor een later bloeiende Helenium
schitterend in vervulling gegaan. Met een kleurstelling die een fractie lichter is dan Helenium
"Mien Ruys" zijn adembenemende combinaties te maken met blauwpaarse, violette,
roodpaarse of karmijn rode Aster novi-belgii selecties. Een zeer goede en waardevolle
aanvulling binnen het Helenium assortiment! Vernoemd naar onze eerste kleindochter.
|
|
Miscanthus sinensis "Elegance" (2003)
In de beginjaren van onze kwekerij hebben we reeksen Miscanthus zaailingen in rijen
uitgeplant ter beoordeling. Waar collega's zochten naar rode pluimen en rood blad,
gingen wij op zoek naar andere vormen. Miscanthus "Elegance" is één van die
overgebleven vormen met flinke, opvallend luchtige pluimen met lange ragdunne halmen.
Deze staan goed boven het smalle en stug gevouwen blauwgroene blad met een brede
witte hoofnerf. Hierdoor maakt deze selectie een luchtige, grijzig blauwgroene indruk en
heeft dan veel van een zeer verfijnde Miscanthus "Undine". De algehele stugheid is een
garantie voor veel stevigheid. Oudere planten behouden zeer lang dit luchtige en verfijnde
karakter. Een elegante verschijnig, deze "Elegance"!
|
|
Delphinium "Salvator" (2008)
Riddersporen behoren niet bepaald tot de gemakkelijste tuinplanten wat vooral te maken
heeft met de eigenschappen en een daardoor wat voor de hand liggende verkeerde toepassing.
Vanwege de hoogte worden ze vaak achterin de border gezet waar ze door gebrek aan licht,
lucht en ruimte hoog en slap uitgroeien. Op deze vaak vochtige plek in de tuin zitten ook vaak de
slakken die een in het voorjaar uitlopende Delphinium als ultieme lekkernij herhaaldelijk tot op
de wortelhals wegvreten. Door uitputting leggen de meeste riddersporen zo het loodje.
Maar er zijn bijna geen écht blauwe planten voor de tuin te bedenken en al helemaal niet in mei
en juni, een periode waarin er sowieso niet zo veel te beleven is in de tuin. In feite kunnen we
de riddersporen niet missen in de tuin. Planten we haar dus niet achterin maar aan de rand van
de border. Op een ruim plekje met veel zonlicht waar de wind er ook wat tegenaan kan blazen, zal
ze met dikkere stelen minder hoog en slap uitgroeien en wordt ze ook minder interessant voor de
slakken die niet alleen een hekel hebben aan zon en meer droogte maar daar ook sneller oog in
oog komen te staan met de natuurlijke vijanden!
Er zijn al erg veel Delphiniums. De Duitse Karl Foerster heeft meer dan 50 cultivars ingevoerd
waarbij alle mogelijk denkbare tinten blauw en vooral ook veel mooie Duitse namen die van het mooie blauw
getuigen wel zo'n beetje zijn opgebruikt. Onze zaailing uit Foerster zijn voortreffelijke "Finsteraarhorn"
vonden we echter vanwege de lange aren een mooie aanvulling op het assortiment. Met de naam
gedenken we Ernßt Pagels die als leerling van Foerster ruim 50 jaar lang een vaste planten
kwekerij had in het Duitse Leer. Karl Foerster begroette de jonge Ernßt vaak met "salvator".
|
|
Helenium "Firecrest" (2012)
Als houder van de Nederlandse Planten Collectie Helenium is het voor ons elk jaar weer een hele klus
om ervoor te zorgen dat ze zich niet kunnen uitzaaien. Een Helenium zaait zich namelijk niet soortecht
uit en het is natuurlijk erg belangrijk om de collectie zuiver en goed op naam te houden. Het is mogelijk
en ook erg vervelend als een zaailing middenin in een pol terecht komt. In het voorjaar zien de jonge
scheuten er allemaal hetzelfde uit waarbij de kans bestaat dat we bij het oppotten per ongeluk die zaailing
meenemen waardoor er zomaar een verkeerde tussen zit. U zou dan bijvoorbeeld bij ons in het voorjaar
een mooie rode Helenium kopen die vervolgens in de zomer geel gaat bloeien. Dat mag natuurlijk niet
gebeuren en we doen er dus alles aan om dit te voorkomen. Zodra van een cultivar de laatste bloem
verwelkt is, knippen we alles net onder de onderste bloem af. Met ruim 150 verschillende Heleniumbossen
in de tuin is dat heel wat knipwerk!
Ondanks al onze preventieve maatregelen vinden we jaarlijks nog altijd een paar zaailingen. Vlak
bij Helenium "Rauchtopas" vonden we een veelbelovende zaailing die veel op "Rauchtopas" leek met wat
dieper okergele bloemen en meer rode vegen op de bloemblaadjes. Helenium "Firecrest" mist
helaas een aantal zeer goede tuineigenschappen van "Rauchtopas" maar is door z'n rijke bloei, de diepere
kleur én de groeikracht toch een goede aanvulling op het assortiment. We hebben deze vernoemd naar zo'n
beetje ons kleinste inheemse vogeltje, het vuurgoudhaantje. "Firecrest" is de Engelse naam van deze dappere dwerg!
|
|
Veronicastrum "Castello" (2007)
Alle Veronicastrums zijn zeer sterke en betrouwbare tuinplanten die in geen tuin mogen ontbreken.
Zo ook "Castello" die we vonden tussen hele partij zaailingen uit Veronicastrum sibiricum "Majland".
Deze laatste had de vervelende eigenschap om na enige jaren vaststaan compleet uit
elkaar te zakken wat we wel vaker zien bij extreem polvormende planten.
In feite maken deze te veel neuzen op een zeer klein oppervlak.
Als ze uitlopen is er vervolgens geen ruimte voor de zich ontvouwende bladeren
aan de stengels en drijft de plant zichzelf naar boven toe uit elkaar.
Bij de Veronicastrum sibiricum soorten zien we dit sterker als bij de strakkere virginicum typen.
De vele kruisingen tussen de twee soorten laten een wisselend beeld zien.
Onze "Castello" is zo'n kruising met een bijzonder goede stevigheid en zakt ook na vele jaren beslist niet uit elkaar.
De naam staat niet alleen voor een Italiaans kasteel vanwege die stevigheid
maar ook voor het kleurtje van een bekende gelijknamige Deense blauwschimmelkaas.
|
|
Astrantia major "Jumbo" (2005)
Zeeuwse knoopjes mogen eigenlijk niet ontbreken in de tuin. Vooral daar waar vocht
en voeding ruim voorhanden zijn, groeien ze uit tot flinke pollen. Op zo'n plek zullen de
wortelstok vormende soorten bijna woekeren en kunnen de zaadvormende knoopjes
zich soms hinderlijk uitzaaien. Er is altijd een grote vraag naar rode Astrantia's en inmiddels
is daar ook een heel regiment van ontwikkeld. Wij waren nog wat bezig met wat zeeuwse
knoopjes met groenige punten. Op zich niet zo bijzonder totdat we op een dag tussen een
groenpuntig zaaisel een gigantische zeeuwse knoop zagen ontluiken. De eerste bloem in
een tros heeft een diameter van 6,5 cm! In de zon krijgen de bloemen vooral aan de
onderzijde wat strepen in een paarsig rode zweem met groen, in de schaduw is het bijna
geheel wit en heeft dan veel weg van een hele forse "Shaggy". Het anders zo zuinige "zeeuws
meisje" heeft ons bepaald geen zuinig zeeuws knoopje gebracht! Altijd beperkt op voorraad.
|
|
Helenium "Amber Dwarf" (2008)
Stond in de tuin naast "Rubinzwerg" en heeft een aantal eigenschappen gemeen met deze uitmuntende
Helenium. We zien hetzelfde korte en smalle getande blad aan stevige stelen. De bloemen hebben
vrijwel dezelfde afmeting en vorm. "Amber Dwarf" heeft echter een minder gesloten en vlak bloemendek,
wordt zo'n 20 cm hoger en de bloemkleur is een licht rokerig geel waarbij af en toe wat rode spikkels
en veegjes ervoor zorgen dat de kleur meer naar amber gaat. Vanwege de hoogte dus niet echt een
dwerg maar wel een kleintje vergeleken bij Helenium "Amber". Een zeer welkome aanvulling binnen het assortiment!
|
|
Helianthus "Molly's Giant" (2007)
Helianthus giganteus "Sheila's Sunshine" en Helianthus mollis staan achterin onze tuin op zeker 25 meter
afstand van elkaar. Precies in het midden tussen deze planten vonden we een leuke toevalszaailing.
We gaan er maar van uit dat het een kruising is tussen de twee Helianthus soorten. Met diverse
eigenschappen staat deze nieuweling namelijk ook tussen beide ouders in hetgeen een prima tuinplant
oplevert. Beduidend lager dan Sheila maar weer hoger dan mollis, is het blad minder fijn behaard dan
laatstgenoemde maar maakt ze wel weer langere uitlopers. Ook afmeting en kleur van de bloemen zit
precies tussen de vermoedelijke ouders in. "Molly's Giant" heeft verder ruw en stug blad aan stevige
stelen met lichtgele zonnebloemen die ook in knop erg aantrekkelijk zijn. De naam slaat vanzelf op de
kruising mollis x giganteus!
|
|
Miscanthus sinensis "Simply Red" (2002)
Namen we lang geleden bewust mee als een verkeerd benaamde Miscanthus en bleek vervolgens
één van de meest mahonierode pluimen te bezitten binnen onze collectie. Lijkt wat tussen de
Miscanthus cultivars "Ferner Osten" en "Nippon" in te staan vanwege algehele opbouw naast kleur
en vorm van de pluimen. Een scheutje "Ghana" zorgde mogelijk voor het vrij korte en ongevouwen
blad dat plaatselijk sierlijk doorbuigt. De stevigheid is goed en versterkt de sierlijke vorm. Een puike
Miscanthus, rijkbloeiend met fraaie, donker mahonierode pluimen die goed boven het loof staan.
Speciaal voor de fervente Miscanthus liefhebber en kweker kunnen we nog melden dat veel nazaten van
"Simply Red" eveneens uitmuntende eigenschappen bezitten met opvallend vaak het brede en korte, afhangende loof.
|
|
Helenium "Carnivale" (2013)
De natuur blijft ons verbazen. Als we het idee hebben dat we na veel jaren al het mogelijke
binnen het assortiment Helenium wel zo'n beetje gezien hebben, worden we toch steeds
opnieuw weer verrast met iets wat we niet voor mogelijk hadden gehouden. Op een dag
zag Dori een spontane Helenium zaailing in bloei komen aan de rand van de border pal
voor het oppotschuurtje. De aanvankelijk wat ingetogen stemming van; "goh, leuk, weer
een bonte", maakte al snel plaats voor groot enthousiastme toen de vrolijk geel met rood
gevlamde flamboyante bloemen uitgroeiden tot een bijzonder ongebruikelijk groot
formaat. Nadat we een forse bloem op tafel neergelegd hadden, kwamen we met een
meetlintje op 8,5 cm! Daarmee werd Helenium "El Dorado" als dikste bloemen producent
zonder enige twijfel naar de tweede plek verstoten. Als vermoedelijke zaailing uit
"Indianersommer", die amper een meter verderop staat, is Helenium "Carnivale" een zeer
opvallende bonte verschijning. Naast de grote bloemen met lange grillig gevormde
bloemblaadjes zijn de stelen gevleugeld met opvallend sterk gegolfde groene vleugels.
Alle Helenium vrienden en bekenden zijn zeer onder de indruk van deze zeer rijkbloeiende
schoonheid. Alleen al vanwege de enorme bloemen is "Carnivale" een zeer welkome en
bijzondere aanvulling binnen het Helenium assortiment!
|
|
Astrantia "Ariane" (2006)
Van Astrantia maxima hebben we altijd wel een aardige plakkaat staan
en zo af en toe zien we een afwijkende bloem tussen de grote stervormige oudrozige maxima bloemen.
Schijnbaar kruist deze maxima graag met Astrantia major soortjes wat veel nieuws oplevert. Inmiddels
is er een hele serie van deze kruisingen in de handel die we steeds wat herkennen aan het blad dat
ergens tussen het blad van Astrantia major en Astrantia maxima inzit. Astrantia maxima kan flink
uitgroeien op wat vochthoudende vette grond en ook sommige kruisingen maken meer of minder
wortelstokjes. Ooit zagen we een afwijkende forse bloem verschijnen in het midden van de plakkaat
Astrantia maxima. Deze spontane zaailing is zeer zeker een kruising tussen Astrantia maxima en
Astrantia major en maakt geen worteluitlopers zoals maxima maar groeit polvormig. Helaas is ze niet
steriel en dus zet ook zaad. De eerste bloem in een Astrantia scherm is altijd de grootste. Bij "Ariane"
is dat bijna 6 cm waarmee de bloemen nog groter zijn dan die van A. "Buckland" waar ze overigens
wel wat op lijken. Astrantia "Ariane" heeft echter groene puntjes aan het einde van de bloem blaadjes.
De hoogte komt uit zo tussen 50 en 70 cm en de bloeitijd is van eind mei tot eind augustus, bij
afknippen van de uitgebloeide bloemen nog ietsje langer. We zien wisselende effecten met Astrantia
op de gevoeligheid voor slakken en helaas vinden ze onze "Ariane" nogal lekker. Omdat het een "kindje"
is van Astrantia maxima hebben we deze vernoemd naar de jongste dochter van Willem-Alexander
en de échte Máxima. Altijd beperkt op voorraad!
|
|
Rodgersia "Red King" (2007)
Net als Rodgersia "Red Admiral" is dit ook één van overgebleven 3 zaailingen uit Rodgersia "Ideal",
een uistekende cultivar van de voormalige kwekerij van Peter en Bärbel zur Linden uit het Duitse
Linne. Onze "Red King" is de beste rood bloeiende van het door ons geselecteerde driertal en loopt
bijna net zo roodbruin uit als "Red Admiral" maar houdt deze mooie bladkleur helaas wat minder lang
vast. Zo lijkt het net alsof de winst aan rode bloemkleur ten koste gaat van de roodbruine bladverkleuring,
vooral als we Rodgersia "Roter Kaiser" ernaast zetten. Deze komt ook uit de stal van zur Linden en heeft
in onze collectie de meest rode bloeiwijze maar het blad is echter altijd groen. Toch is dit alles toeval
en wie zeer veel geduld heeft kan dus rustig op zoek gaan naar een zeer rood bloeiende Rodgersia met
donker roodbruin blad. Daar moet je dan wel jong mee beginnen want het duurt meestal heel wat jaren
voordat een zaailig bloeit!
De lange bloeiwijze van onze "Red King" is smaller dan die van onze rode admiraal maar zeker net zo
stevig. We zien duidelijk aan beide planten dat ze familie van elkaar zijn met in ieder geval één bekende
gemeenschappelijke ouder want de zaden kwamen destijds rechtsreeks van "Ideal". De verschillen met
onze overige selecties uit "Ideal" zijn dus niet zeer schokkend maar net als de meeste andere Rodgersia's
is ook "Red King" een zeer gedegen tuinplant met louter uitmuntende eigenschappen. U kunt bij ons kiezen
uit koning, keizer, admiraal...... Als u niet kunt kiezen, neem ze dan allemaal.....
|
|
Miscanthus "Hiawatha" (2008)
Van een hele partij Miscanthus zaailingen, die we net als bij kweker Ernßt Pagels ter beoordeling in rijen
hadden uitgeplant, bleef ook deze kleine dwerg over nadat we zeker 95% van de gehele verzameling in de
loop van een aantal jaren hadden opgeruimd. Aan de plant is goed te zien dat het zeker geen Miscanthus
sinensis is en dat het meer weg heeft van een kruising met Miscanthus purpurascens. Het amper gevouwen
blad mist de witte middenstreep en de snelle rode verkleuring is typerend voor purpurascens bloed. Onder
bepaalde omstandigheden kan het blad zeer donker paarsrood worden maar dat is zeker niet altijd en
overal zo. Miscanthus purpurascens is zeer populair in de USA waar deze zeer intens diep rood verkleurd.
Ingevoerde planten blijven hier echter vaak "zo groen als het bekende gras". Bij "Hiawatha" wisselt het dus
per jaar en de tijd in het seizoen. Dat er af en toe een stengel "uitkiept" is ook een typerende purpurascens
eigenschap en zien we ook wel bij roodverkleurende sinensis typen. "Sioux" en zelfs "Roter Pfeil" hebben
hier soms ook last van. De kleine pluimpjes van "Hiawatha" zijn snel mooi pluizig in glanzend zilver, ook
weer zo'n purpurascens eigenschap. Ondanks het gemelde gebrek is "Hiawatha" zeker een interessante
invoering vanwege het kleine formaat en de grote kans op roodverkleurend blad. We hebben deze kleine
"Hiawatha" niet alleen vernoemd naar een groot historisch leider van 5 indianennaties in het vroegere
noord-oosten van de Verenigde Staten van Amerika maar vooral ook naar een stripfiguur van Walt
Disney in de persoon van een kleine dappere indiaan die zich een groot krijger waande maar zich echter
vaak in de nesten werkte. Onze Miscanthus doet het in de tuin gelukkig een heel stuk beter!
|
|
Helenium "Mien Ruys" (2007)
In de "Tuinen van Mien Ruys" te Dedemsvaart werd de Helenium collectie verhuisd om plaats te maken
voor een bloemenweide met sculpturen. Natuurlijk zaten er de nodige Helenium zaadjes in de grond en
als snel verschenen her en der Heleniums in de bloemenweide. Een exemplaar naast het pad viel ons
meteen op vanwege de unieke warme rood met geel geveegde bloemkleur. Normaal zijn we niet zo
onder de indruk van bont bij Helenium maar deze was toch wel erg fraai. Na dit gemeld te hebben bij
Ria Brandwacht en Tineke Grin, leek het hun een goed idee om de plant maar meteen uit te steken en
mee te nemen naar Vriescheloo voor verdere beoordeling. Na ruim een jaar wisten we genoeg! Deze
absolute schoonheid is beresterk, bloeit 8 weken aan één stuk, groeit als kool met dikke bloemstelen
en wordt met maximaal 1,50 meter niet al te hoog. Vanwege de robuuste eigenschappen noemde
Tineke het meteen "een échte Mien". Helenium was één van de favorieten van Mien Ruys en aangezien
nog geen planten naar haar zijn vernoemd, was deze naamgeving een meer dan terechte keus.
|
|
Veronicastrum virginicum "Curly" (2005)
Als het gaat om aarvormige bloeiwijzen in de tuin, scoort Veronicastrum bij ons erg hoog. Stuk voor stuk
zijn het zeer sterke en betrouwbare tuinplanten die zelfs de meest barre winter doorstaan. In onze voortuin
stond een beste pol met lila-roze aren, niet te hoog en mogelijk een virginicum met wat sibiricum bloed
gezien de bredere bladkransen en de wat stompere aren. In deze pol verscheen zomaar een meer lila
kleurvariant met aparte platliggende aren in een krul, een beetje zoals Lysimachia clethroides dat ook heeft.
In de verdere beoordeling bleek deze vervolgens ook nog iets lager. Een grappige aanvulling binnen het
Veronicastrum assortiment, wellicht geen echte schoonheid maar wél bijzonder vanwege die platliggende
zwierige aren én de geringe hoogte!
|
|
Helenium "Prairiegold" (2011)
Omdat Helenium weer wat in is, wordt er door kwekers naarstig gezocht naar nieuw materiaal waarbij goed gekeken
wordt naar waar een nieuwe Helenium dan vooral aan zou moeten voldoen. Dat is verstandig want het heeft weinig zin om
planten te kweken en aan te bieden die niemand lust en als je het aanbod vrij gemakkelijk kunt aanpassen aan de vraag, moet
je dat vooral doen. Een win win situatie waar zowel kweker als klant alleen maar gelukkiger van kunnen worden. Er is altijd
grote vraag naar een lage plant en bij Helenium is de kleur rood dan meest favoriet. Daar kunnen we nog een zeer rijke
en langdurige bloei aan toevoegen, liefst zeer stevig en dikke bijvriendelijke blommen is eigenlijk ook wel een pré.
Wij tarten echter het noodlot en gaan met onze invoering "Prairiegold" de andere kant op. We zien een prairietuin hype
op ons afkomen waar veel planten in toegepast worden die je slechts in leven kunt houden met veel kunst & vliegwerk. We
snappen dat we best rijk zullen worden van fel begeerde planten die we steeds opnieuw kunnen verkopen omdat ze na de winter
meestal wel het loodje hebben gelegd. We staan te boek als vaste planten kwekerij en dat willen we graag zo houden, er is
geen behoefte aan verkapte éénjarigenteelt!
Onze Helenium "Prairiegold" is dus alles behalve laag, heeft nogal kleine bloemen in een wat opener tros en bloeit geel
met wat rode vegen op de opvallend hangende bloemblaadjes. Tot zover staan de eigenschappen haaks op het doorgaans
gevraagde. De reden van de invoering is dat we vinden dat deze wel zeer goed past in de prairie tuin. De kleinbloemigheid
doet natuurlijker aan en staat ook zeer dicht bij de Helenium autumnale wildvorm die echter gewoon geel is en dan heb je
met deze "Prairiegold" net weer een iets ander kleurtje. De wildvorm zaait zich overigens nog iets royaler uit. Als bijenplant
zijn ze bijna onmisbaar te noemen maar dat geldt natuurlijk voor elke Helenium. Met de stevigheid zit het redelijk goed en
we hebben daarbij wat rekening gehouden met de toepassing tussen de wat hogere siergrassen. Om deze reden vonden we
de hoogte ook wel geschikt. Helenium "Prairiegold" is vooral net als de wildvorm zeer sterk waarmee we een bewoner
voor de prairietuin hebben die we jaarlijks braaf zien terugkomen! Maar we snappen het helemaal als u toch maar weer gaat
voor die nieuwe adembenemende zalmoranje Echinacea....
|
|
Persicaria amplexicaulis "Red Tails in the Sunset" (2005)
Persicaria amplexicaulis behoort volgens velen zonder enige twijfel tot de allermooiste tuinplanten.
Ook wij zijn altijd weer zeer onder de indruk van deze soort die zelfs vrijstaand de honderden
omhoog gerichte aartjes perfect in de ruimte weet te verdelen en daar mee bezig is vanaf begin juli
tot aan de eerste zware nachtvorst die vervolgens jammerlijk al het fraais om zeep helpt. De witte
vorm is adembenemend in een schaduwrijke donkere tuin en van de roze vormen zijn er bij die bijna
licht lijken te geven, zo intens is de roze tint. De zeer donker rode zijn razend populair maar vallend
amper op in de border en bereiken daardoor veel minder effect als al die andere kleurtjes, vooral
ook in combinatie met andere laatbloeiers. Zo dof als ze in de ochtenddauw kunnen zijn, zo gloeiend
kunnen ze staan pronken in het gouden strijklicht van de avondzon. Tussen de grote siergrassen en
herfstasters mogen ze zeker niet ontbreken!
Al jaren stond deze tussen een hele reeks rode zaailingen verspreid in onze Open Tuin tamelijk
onopvallend te pronken. Uiteindelijk vonden we dit toch de meest zuiver en helder rode zonder
een zweem paars of roze erin. Veel bezoekers wezen deze ook steeds aan en namen geen genoegen
met een andere rode. Moesten we dus een naam bedenken waar we maar niet opkwamen totdat
iemand Persicaria amplexicaulis "Fat Domino" introduceerde!
|
|
Miscanthus sinensis "Braune Fontäne" (2001)
Stond zomaar midden in een pol Miscanthus sinensis "Spätgrün". Heeft veel eigenschappen
gemeen met Miscanthus "Große Fontäne" van Pagels. We zien hetzelfde formaat met
eveneens haaks op de stengel afstaand lang en stug gevouwen blad. Belangrijkste verschillen
zijn vooral de bloeitijd naast de stevigheid. Miscanthus "Braune Fontäne" bloeit zeker 5 weken
eerder met nog iets grotere bruingetinte pluimen en kan ook langer op dezelfde plek blijven
staan zonder uit elkaar te vallen. Ernßt Pagels heeft deze uitstekende cultivar nog gezien
en was destijds zeer onder de indruk van de forse pluimen.
|
|
Helenium "Beatrice" (2005)
Ooit als spontane zaailing in onze tuin gevonden en verplaatst naar een selectiebedje
op zeer arme grond. Aanvankelijk dachten we een soort dwerg "Rauchtopas" gevonden
te hebben. Wetende dat Helenium erg reageert op voedzame grond, bleek deze na
opnieuw verplanten toch nog 1,30 meter te worden. Gelukkig mogen de overige
eigenschappen er zijn! Relatief kleinbloemig doch zeer rijkbloeiend in gesloten schermen.
Alles in een opvallend warme okergele tint met een vleugje oranje erover, zelfs over de
bruine kegel. Heleniums met kleinere bloemblaadjes worden minder snel vies in de regen
zodat "Beatrice" ook ver in de uitboei nog heel aantrekkelijk blijft. Vernoemd naar Beatrice
Krehl, voormalig tuinvrouw in de tuinen van "Mien Ruys" waar ze heel wat Heleniums verzamelde.
|
|
Kalimeris incisa "Calimero" (2007)
Kalimeris is zeker één van onze favorieten vanwege de lange en rijke bloei van wit tot
licht lilablauwe asterbloemetjes met een geel hartje en aangenaam vroeg in het seizoen.
Doordat de nieuwe bloemen voorbij de oude groeien, die ook nog eens netjes verwelken,
blijft een Kalimeris zeer lang aantrekkelijk. De winterhardheid is goed al kan een late
nachtvorst het jonge loof wat beschadigen maar het komt altijd weer goed. In onze
zoektocht naar een mooie blauwe, kwamen we deze lagere tegen die met licht lilablauwe
bloempjes krap 20 cm onder de normale Kalimeris incisa blijft steken. Nu maar hopen
dat bezoekers deze lagere opmerken anders komt de klaagzang van het zwarte tv kuikentje
met een halve eierschaal op z'n hoofd nog uit ook; "Het is niet eerlijk want zij zijn groot
en ik ben klein". En die mooie blauwe, daar zijn we nog steeds naar op zoek...
|
|
Helenium "Serenade" (2005)
Ergens namen we vroeg in het voorjaar op een hobbymarkt wat Helenium "Moerheim Beauty"
plantjes mee. Toen ze later in de tuin stonden te bloeien, bleek het een ratjetoe met van alles
en nog wat, behalve "Moerheim Beauty". Weggooien doen we pas, als we zeker weten dat
het niks is. Vrijwel de gehele partij ging op de composthoop, één bleef er over en na enige jaren
heeft deze zich bewezen als een uitstekende Helenium. Vrij vlakke donker dofrode bloemen met
een blauwe zweem en afgezet met een opvallend fel onregelmatig goudgeel randje. "Serenade"
heeft veel eigenschappen gemeen met "Rubinzwerg" zoals kort en smal getand blad aan stevige
stelen met iets grotere bloemen die eveneens vlakke bloemschermen vormen. Wordt echter op
rijke grond zeker 30 cm hoger maar is gelukkig wel weer net zo winterhard!
|
|
Miscanthus sinensis "Silver Cloud" (2003)
Hadden we 3 Miscanthus transmorrisonensis planten aangeschaft, bleken ze later allemaal verschillend.
Zaaisels van transmorrisonensis met sinensis is de buurt geven zeer variabele kruisingen. Van deze drie
planten bleef er één over, duidelijk de betere en mooiste van het drietal. Het nodige transmorrisonensis
bloed is te herkennen aan het lang groen blijvende loof waar de afhangende forse pluimen ruim boven
staan. Al vroeg in het grassenseizoen verschijnen zeer royaal de licht zilverkleurige pluimen die bij droog
en winderig weer snel donzig en pluizig worden. Miscanthus "Silver Cloud" is een goede groeier en ondanks
formaat behoorlijk stevig. Vooral door de rijke en vroege bloei met zilverwitte pluimen is het een opvallende verschijning!
|
|
Veronicastrum virginicum "Willemijntje" (2007)
Veronicastrum is bij ons zeer geliefd, een reden waarom we altijd op zoek zullen zijn naar aanvullingen
binnen het assortiment. Steviger en vooral wat lagere planten zijn nog steeds zeer welkom naast lange
strakke aren of bijzondere heldere kleurstellingen. Gelet op dat laatste, vonden we in ons proeftuintje
tussen rijen zaailingen een bijzonder fraai exemplaar met opvallend heldere, paarsige aren met een wat
rode gloed erover. Graag willen we met deze plant Miek van de Brink gedenken die met een scherp
oog voor kleur in haar tuin een bijzondere bron van inspiratie is geweest voor een ieder die haar
onbetwiste paradijsje "Willemijntjes Tuin" bezocht.
|
|
Geranium clarkei "Kashmir Mauve" (2007)
Spontane zaailing uit Kashmir White waarbij Geranium "Spinners" ook in de buurt stond. In ieder geval
leverde het natuurlijke bestuivingswerk een kleurtje op dat we nog niet hadden binnen de "Kashmir lijn".
Er zal wellicht ook nog wat stuifmeel van "Orion" op de ouderplant geplakt zijn vanwege de forse bloemen.
Verder heeft "Kashmir Mauve" ongeveer dezelfe eigenschappen als de andere Geranium clarkei typen,
wil deze de bodem dus ook wel wat bedekken maar is vooral rijkbloeiend met forse bloemen.
Een goede en leuke aanvulling in het Geranium assortiment!
|
|
Helenium "Persian Carpet" (2006)
Samen met "Fancy Fan" was dit de meest opvallende Helenium van de eerste partij gevonden zaailingen uit
onze tuin die ter beoordeling waren uitgeplant in een stuk proeftuin. Meteen viel de erg rijke bloei op in grote,
licht gebolde schermen. De afzonderlijke bloemen zijn aangenaam bont in een warme schakering van rood
met geel in combinatie met een wat oranje bruinige zweem. Dat komt wat stoffig over maar toch heeft deze
het heldere kleureffect van een fris Perzisch tapijt. Het is een warme kleurcombinatie die we vreemd genoeg
toch niet vaak tegenkomen bij Helenium terwijl we deze tuinplant "uit oma's tuin" vaak wel die ouderwetse
tinten toebedenken. "Persian Carpet" maakt dikke stelen die de grote bloemschermen maar net kunnen dragen,
is degelijk en sterk als een Oosters tapijt en een beste groeier.
|
|
|